HABAILITACJE w świetle danych Rady Doskonałości Naukowej

 

W podsumowaniu rocznej działalności Rady Doskonałości Naukowej przez jej przewodniczącego - 
prof. Grzegorza Węgrzyna zostały przekazane dane na temat liczby wniosków w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego w ośmiu dziedzinach nauk. 
W okresie 1 października 2019 r. - 30 września 2020 r.  wszczęto 552 postępowania habilitacyjne. 
W świetle akademickiej Konstytucji 2.0 nie ma w Polsce obowiązku habilitowania się, żeby można było ubiegać się o tytuł naukowy profesora czy zajmować w uczelniach stanowisko profesora. Jednak, jeżeli ktoś chce być samodzielnym pracownikiem naukowym, to musi podjąć próbę poddania swoich osiągnięć naukowych ocenie powołanej komisji habilitacyjnej przez stosowny organ uczelni. 
Zupełnie naturalne jest to, że wniosków habilitacyjnych jest więcej  niż wniosków w sprawie o nadanie tytułu profesora. Także z pedagogiki wszczęto w powyższym okresie więcej postępowań habilitacyjnych, aniżeli na tytuł profesora. Zobaczmy najpierw dane ogólne na slajdzie z prezentacji prof. G. Węgrzyna: 

W dziedzinie nauk społecznych wszczęto łącznie 82 postępowania  habilitacyjne, w tym z pedagogiki było ich  6, w tym z:  

- pedagogiki specjalnej 1

-  pedagogiki wczesnoszkolnej - 1 

-  historii oświaty i wychowania - 1

-  pedagogiki  społecznej - 1 

- polityki oświatowej - 1 

- dydaktyki ogólnej - 1

     

    Jak widać nie przeważa żadna z subdyscyplin nauk pedagogicznych. Postępowania habilitacyjne prowadzone są, jak dotychczas, w organach uczelni, które mają odpowiednie uprawnienia.  W przypadku powyższych wniosków postępowania prowadzą: 

- Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu - dwa postępowania;  

po jednym postępowaniu: 

- Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, 

- Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 

-  Uniwersytet Gdańskiego, 

- Uniwersytet w Białymstoku. 

Postępowania są jeszcze w toku. Nie znamy zatem ich rozstrzygnięć. 

    

Podsumowanie rocznej działalności Rady Doskonałości Naukowej

 

W ostatni piątek odbyło się plenarne posiedzenie Rady Doskonałości Naukowej, w trakcie którego jego władze dokonały podsumowania i oceny rocznej działalności oraz wskazały na potrzebę zmian ustawowych. Stosowanie prawa w praktyce odsłania luki, nieścisłości, rodzi wiele wątpliwości co do zasadności niektórych z dotychczas obowiązujących regulacji. 

Przewodniczący RDN - prof. dr. hab. Grzegorz Węgrzyn przedstawił dane ilościowe o zakresie zrealizowanych zadań przez wszystkie zespoły nauk. Rozszerzę je o moją dyscyplinę, czyli pedagogikę, bo w tym przypadku dysponuję bliższymi danymi. 

W okresie 1 października 2019 r. - 30 września 2020 r.    wszczętych zostało 380 wniosków o nadanie tytułu naukowego profesora, w tym w poszczególnych dziedzinach nauk: 

- humanistycznych - 48 

- medycznych i nauk o zdrowiu - 99

- społecznych - 33, w tym z pedagogiki tylko 1 

- teologicznych - 48 

- inżynieryjno-technicznych - 51

- rolniczych - 60 

- ścisłych i przyrodniczych - 27

- sztuki - 6

Na poniższym slajdzie są podane dane o pozytywnie i negatywnie rozstrzygniętych wnioskach w sprawie nadania tytułu profesora  z poszczególnych dziedzin nauk. Z pedagogiki był tylko jeden wniosek w sprawie o nadanie tytułu profesora, który - niestety - znalazł się w grupie negatywnie rozstrzygniętych. 

 

Nie można sądzić, że odmowa poparcia wniosku o nadanie tytułu profesora świadczy o stanie kryzysu w pedagogice. Skoro był zgłoszony tylko jeden wniosek, to trudno odnosić to do całej dyscypliny. Radykalnie zmieniły się procedury w tym postępowaniu. Niniejsze wnioski nie są już rozpatrywane w jednostkach akademickich posiadających odpowiednie uprawnienia. 

Każdy wniosek oceniany jest - podobnie jak miało to miejsce wcześniej - przez pięciu profesorów tytularnych, ale   są oni powoływani przez RDN. W ramach obowiązującego z dniem 1 października 2019 r.  prawa recenzenci są losowani z grona 15 kandydatów rekomendowanych w przypadku pedagogiki i pozostałych dyscyplin z tej dziedziny przez Zespół Nauk Społecznych RDN. 

Tym samym zablokowana została ścieżka oceniania osiągnięć naukowych kandydatów w ich macierzystych czy obcych im uczelniach. W skali wszystkich nauk, z których wpłynęły wnioski do RDN o nadanie tytułu profesora, zakwestionowano w RDN ok. 16 proc. Być może także z tej grupy nie wszystkie wnioski zostaną zaakceptowane przez Prezydenta RP. To w jego gestii jest nominowanie profesorów.   

Jeszcze 284 wniosków profesorskich jest w toku recenzowania.     

Jutro napiszę o habilitacjach. 

(załączony powyżej slajd jest z prezentacji prof. G. Węgrzyna) 

Przesunięcie akademickie z zajęciami z gender study i o tajemnicach codziennego życia

Niezwykle mylące były rejestracje tegorocznych kandydatów na wybrane przez nich kierunki studiów. 

Przykładowo o indeks na kierunek psychologia ubiegało się kilkanaście osób na jedno miejsce. Kiedy jednak przyszło do złożenia dokumentów, to okazało się, że nie można wypełnić nawet limitu miejsc. Podobnie było z kierunkiem jednolitych 5-letnich studiów na pedagogikę przedszkolną i wczesnoszkolną. 

Być może mamy do czynienia z nasyceniem rynku psychologii, który został niemalże całkowicie skomercjalizowany przez prywatny Uniwersytet SWPS oraz z ucieczką maturzystów od studiów nauczycielskich? Psychologia stosowana jest już od lat rynkowym biznesem, także czarnym. Po jej ukończeniu trzeba studiować dalej przez kilka lat, by mieć certyfikat profesjonalnego terapeuty w ramach określonej metody (behawioralny, behawioralno-kognitywny, psychoanalityczny, Gestalt, neurolingwistycznego programowania itd.).   

Pedagogika staje się tak, jak socjologia, coraz mniej atrakcyjna, skoro MNiSW wraz z MEN wydłużyło studia do pięciu lat. Nareszcie skończą się kursidła i fałszywe podyplomówki w setce prywatnych szkół wyższych, które oferowały skrócony do dwóch-trzech semestrów wariant przygotowania do pracy w przedszkolu i kształceniu elementarnym. Teraz takie nieuki opiekują się dziećmi i narzekają, że nie wiedzą, co z nimi zrobić w sytuacji pandemii. 

Inna kwestia, to kto chce po pięciu latach jednolitych studiów zarabiać w granicach najniższej płacy krajowej? A może to pandemia sprawiła, że konieczność studiowania przede wszystkim w formie na dystans (online) lub w realu zniechęciła do podjęcia studiów? Mój Wydział proponuje studentom pierwszego roku zajęcia w realu. Lęk towarzyszy nie tylko części studentom jak i nauczycielom akademickim.    

Poczekamy na raport Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie rekrutacji na studia, by przekonać się o stopniu i zakresie przesunięcia akademickiego młodych ludzi.  

 Mam nadzieję, że studenci pedagogiki i psychologii skorzystają z niezwykle bogatej oferty Uniwersytetu Łódzkiego w ramach kształcenia interdyscyplinarnego w semestrze zimowym 2020/2021. Zainteresowani  studenci studiów stacjonarnych i niestacjonarnych oraz doktoranci tej uczelni mogą uczestniczyć w zajęciach ogólnouczelnianych. Są to:

- wykłady w języku polskim i w językach obcych (organizowane przez Uniwersytet Łódzki)
- Akademia Polskiego Filmu (organizatorami są: Polski Instytut Sztuki Filmowej i Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny) . W trakcie cotygodniowych zajęć, można uczestniczyć w prawie setce projekcji filmowych oraz w wykładach wybitnych filmoznawców z całej Polski, a także w autorskich spotkaniach z twórcami.

 Aż chciałoby się studiować ponownie. Proszę zobaczyć jak atrakcyjna jest oferta, z której sam bym skorzystał, gdybym był studentem, to wybrałbym:

 1. dr Marcin Bogusławski z Katedry Filozofii Współczesnej poprowadzi wykład p.t. Dyskursy nowej humanistyki, w trakcie którego przybliży nurty posthumanistyki, humanistyki nie-antropocentrycznej. Na ich podstawie rekonstruować będzie również sensy, które wiążą się z pojęciem "nowej humanistyki". 

 2. dr Andrzej Kompa z Katedry Historii Bizancjum poprowadzi wykład w języku angielskim na temat: Sex, Gender, and Family in Antiquity and the Middle Ages (the Middle East, Greece, Rome & Byzantium). 

 3. dr Arkadiusz Rzepkowski z Katedry Historii Historiografii i Nauk Pomocniczych Historii proponuje zajęcia dotyczące rozwoju polskiej muzyki rockowej w latach 1970-1999 z uwzględnieniem głównych nurtów: blues-rock, hard rock, rock progresywny, punk-rock, pop-rock. 

 4. dr. hab. Stanisław Kosmynka, prof. UŁ z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych poprowadzi wykład na temat Seks i tabu: między normą a perwersją. Nie ma jeszcze opisu tych zajęć, toteż nie wiemy, czy ich autor w ogóle je poprowadzi w świetle dominującej w przestrzeni publicznej nagonki polityków partii władzy.  

5.  dr hab. Marek Czyżewski, prof. UŁ  z Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego proponuje zajęcia w języku niemieckim na temat przemian w popkulturze (Popkultur im Wandel: Was wir jeden Tag mitmachen, ohne es zu merken).

6. Miłośnikom literatury pięknej profesorowie: Alicja Mazan-Mazurkiewicz i Adam Mazurkiewic z Wydziału Filologicznego oferują wykłąd p.t. rzemiany powieści kryminalnej. Od Edgara Allana Poe do Olgi Tokarczuk i Marcina Świetlickiego.

Nic, tylko studiować i rozwijać własne horyzonty.