Uważajmy na psychopatycznych nauczycieli, także akademickich

Wybitny psycholog, pedagog i filozof - profesor Kazimierz Dąbrowski, którego dzieła znane są ze względu na uznawaną w świecie nauk społecznych jego teorię dezintegracji pozytywnej ostrzegał przed psychopatami, których aktywność w przestrzeni publicznej, w tym szczególnie w polityce, środowiskach rodzinnych i szkolnych (sic!) prowadzi do moralnej degeneracji społeczeństw. Pisze o tym zjawisku w książce pt. "Morality in Politics", którą wydał w Edmonton w 1974, zaś jej polskojęzyczna wersja ukazała się w naszym kraju w 1991 r.

Najgorszą sytuacją byłaby taka, gdyby do władz oświatowych czy do kształcenia kadr nauczycielskich, politycznych czy w systemie sprawiedliwości dostawali się psychopaci, a więc osoby nieposiadające hamulców wewnątrzpsychicznych, dwulicowe, o wysokich ambicjach władania, a działające przede wszystkim pod wpływem zewnętrznego otoczenia np. nadzoru pedagogicznego kuratorium czy ministerstwa.

Psychopaci lub bliscy im tak zwani normalni mogą mieć duże ambicje osobiste, małe albo żadne skrupuły, nie liczą się z nikim i z niczym. Są to typy bezwzględne, często okrutne. Przyczyny własnych niepowodzeń widzą zawsze na zewnątrz, stąd podejrzliwość i zemsta za własne porażki na innych. Stąd pewne cechy paranoidalne, zawarte zresztą potencjalnie w strukturze psychopatycznej (K. Dąbrowski, Moralność w polityce, Warszawa 1991, s. 30). Takim to osobom sprzyja systemowy brak demokratyzacji instytucji, brak liberalizmu, autonomicznych środowisk społecznych, które kontrolowałyby nawet najdrobniejsze przejawy degeneracji systemu szkolnego czy wewnątrzszkolnego.

Dąbrowski ostrzega zarazem, że wokół ludzi sukcesu, autorytetów tworzą się grupy zawistników, intrygantów, wrogów, zręcznych i bezwzględnych oraz pewnych siebie antagonistów. Ludzie najszlachetniejsi, najbardziej dalekowzroczni, najbardziej odpowiedzialni za losy ludzkie – są najbardziej bezsilni wobec „menedżerów ludzkości” opierających swoją działalność na nieświadomym poparciu wyborców, uzyskanym środkami masowej sugestii – zakłamaniem, groźbą, przekupstwem itp., w których systemy demokratyczne, liberalne, różnią się na korzyść własną w stosunku do systemów dyktatorskich tylko dużo mniejszym stopniem barbarzyństwa motywacji, mniej szerokimi i mniej ludobójczymi metodami działania (s. 18).

Rozwój instytucji edukacyjnych, naukowych jest w świetle dynamizmów społeczno-politycznych oraz zróżnicowanych wobec nich postaw obywateli zjawiskiem chwiejnym, gdyż w ustroju totalitarnym, jak i demokratycznym prowadzi do napięć i konfliktów w negatywnym lub pozytywnym znaczeniu. W tym pierwszym porządku nauczyciele kierują się potrzebą przetrwania, a zarazem zachowania własnej godności wobec wzrastającej liczby nauczycieli przejawiających uniżoność wobec władzy, sprawnie podporządkowujący się jej czy nawet angażujących się w degenerację wszelkiej autonomii dla uzyskania szczególnych uprawnień czy korzyści.

W ustroju demokratycznym ma miejsce odwrócenie porządku rozwojowego w oparciu o odmienne wobec powyższych wartości ideologiczne. Niestety, doświadczenia ustroju totalitarnego (…) pozostawiają za sobą spustoszenie moralne, spustoszenia „humanizmu ludzkości”. Instynkt samozachowawczy, klikowy, agresja klikowa powstaje przeciw instynktowi rozwojowemu społeczeństw i grup. W wysokiego rzędu demokracjach powstają grupy klikowe, które deprawują czy degenerują system demokratyczny. Na skutek bierności i braku czujności społecznej niekiedy także czysto demokratyczne instytucje czy związki zawodowe przekształcają się w oligarchie wewnątrz demokracji, które na sporym terenie demokracji sprawują bezwzględną władzę drogą przekupstwa, agresji, mordu, atmosfery lęku, terroru itd. (s. 67-68).

Dla Kazimierza Dąbrowskiego niezwykle niebezpiecznymi osobnikami w rozwoju jednostek i społeczeństw są właśnie psychopaci, a więc osoby cechujące się normalną lub dobrą inteligencją, która jest podporządkowana prymitywnym popędom i uczuciom. Uruchamiają one konflikty zewnętrzne ze względu na silne ambicje i umiejętności sugestywnego wpływania na innych. To niespełnione osoby, które mszczą się na osobach odsłaniających pozór efektów ich pracy czy niemoralnej aktywności. Uczucia wyższe nie istnieją lub są niedorozwinięte, a - także – nigdy nie są reprezentowane uniwersalnie, ale wycinkowo. Występuje tu zatem niedorozwój uczuć wyższych (s. 71). Pamiętają własne porażki wykluczając siebie jako ich czynnik sprawczy czy współsprawczy.

Od czasu opublikowania przez Dąbrowskiego powyższych analiz upłynęło już wiele lat. Współczesna psychologia społeczna i kliniczna znacznie szerzej i głębiej opisują powyższe stany jako zagrażające nie tylko demokracji, ale przede wszystkim zdrowiu psychicznemu jednostek i środowisk, w których żyją, pracują czy tworzą.

Cieszę się, że mój doktorant podjął się analizy pedagogicznych implikacji teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego w świetle współczesnych nam zmian politycznych i społecznych. Może będziemy bardziej krytyczni wobec perfidnych manipulacji, do jakich uciekają się psychopaci, by ukryć przed opinią publiczną rozpoznane przez recenzentów własne porażki, ignorancję czy brak kompetencji.

Androny pseudonaukowców

Niestety, to bardzo przykre, że wśród osób posiadających (nie tylko) dyplom doktora nauk społecznych znajdują się takie, które są grubo niekompetentne. Poziom zawartości "tłuszczu analfabetyzmu naukowego" jest u tych osób tak duży, że grozi im incydent medyczny. Nie pomogą tu neurodydaktycy, ani informatycy, bo tak jedni, jak i drudzy nie mają kompetencji w zakresie metodologii badań humanistycznych i społecznych m.in. w naukach pedagogicznych. Mogą co najwyżej podać tlen, by mózg analfabetów mógł pracować na poziomie, który pozwoli im jeszcze kreować kolejne postprawdy.

Gdyby ktoś postanowił dokonać analizy publikacji książkowych napisanych przez tak znakomitych pedagogów-profesorów, jak nieżyjący już: Bogdan Suchodolski, Zygmunt Mysłakowski, Kazimierz Sośnicki, Wincenty Okoń, Czesław Kupisiewicz, Maria DUDZIKOWA czy rozprawy członków Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN w osobach (a przy okazji przypominam skład KNP PAN przed wyborami): Józefa BAŁACHOWICZ, Dorota KLUS-STAŃSKA, Marek KONOPCZYŃSKI, Barbara KROMOLICKA, Stefan M. KWIATKOWSKI, Zbyszko MELOSIK, Jerzy NIKITOROWICZ, Ewa BOCHNO, Zenon GAJDZICA, Wiesław JAMROŻEK, Amadeusz KRAUSE, ks. Marian NOWAK, Barbara SMOLIŃSKA-THEISS, Mirosław Józef SZYMAŃSKI, Władysława SZULAKIEWICZ, Wiesław AMBROZIK, Ryszard BERA, Maria CZEREPANIAK-WALCZAK, Ryszard GERLACH, Krzysztof JAKUBIAK, Mirosław KOWALSKI, Henryka KWIATKOWSKA, Zbigniew KWIECIŃSKI, Tadeusz LEWOWICKI, Tadeusz PILCH, Wiesław THEISS, Agnieszka CYBAL-MICHALSKA, Irena WOJNAR, Krystyna ABLEWICZ, Agnieszka GROMKOWSKA-MELOSIK, Roman LEPPERT, Mirosław SOBECKI, Marzenna ZAORSKA i Bogusław ŚLIWERSKI, to mógłby na poziomie własnej niekompetencji dojść do wniosku, że uzyskali tytuły naukowe przez przypadek, a może w ramach jakiejś "sekty wydawniczej", bo przecież ich rozprawy - w świetle pseudonaukowego krytyka - nie są naukowe.

Pogrążeni w "nieuctwie" doktorzy lepiej wiedzą niż ich recenzenci, co jest naukowe, a co nie jest. Scjentystyczny analfabeta uważa, że nie są naukowe książki profesorów, w których nie znajduje się rozdział metodologiczny. Mylą zatem rozprawy monograficzne z pracami licencjackimi, bo na takim poziomie są kompetencje krytyka. Niektórzy uważają, że skoro profesor X sam nie prowadził badań na określony temat, to nie może oceniać czyichś badań z danego zakresu problemowego. Nie wiedzą, czym jest nauka i jakie są rodzaje badań naukowych oraz jakie osiągnięcia i kompetencje musi mieć profesor nauk społecznych.

Może jest gdzieś coach, który podjąłby się pomocy osobom głoszącym, powielającym czy wypisującym takie androny. Informuję osoby z rozrostem "tkanki tłuszczowej w postaci scjentystycznego analfabetyzmu" i ich apologetów, że androny - cytuję na ich poziomie za Wikipedią, skoro nie potrafią czytać tekstów ze zrozumieniem - to (z grec. andronitis – dom, mieszkanie mężczyzn i łac. andron – brednie, głupstwa, w szczególności w zwrotach: pleść androny – opowiadać głupstwa .

Pseudonaukowi krytycy powinni wziąć przykład z tych, którzy mimo wszystko ciągle się uczą zgodnie z ideą Lifelong Learning! Są bowiem przykładem na to, że czego Jan się nie nauczył, to być może jego skorupka na starość trąci.

Polecam najnowszy podręcznik akademicki "Pedagogika" tym, którzy dają się wkręcić pseudonaukowcom w intrygi nie mające nic wspólnego z nauką. Poniżej załączam literaturę z metodologii badań naukowych, które mogą być przydatne pedagogom. Bolesny to wykaz dla pseudonaukowców, ale tu o naukę chodzi, a nie o ich osobiste problemy:

1. Afeltowicz Ł., Modele, artefakty, kolektywy. Praktyka badawcza w perspektywie współczesnych studiów nad nauką, Toruń: Wydawnictwo UMK 2012.
2. Anastasi A., Urbina S., Testy psychologiczne, Pracownia Testów Psychologicznych PTP Warszawa 1999
3. Andreski S., Czarnoksięstwo w naukach społecznych, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002
4. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, tłum. Witold Betkiewicz, WN PWN, Warszawa 2003
5. Badania narracyjne w psychologii, red. Maria Straś_Romanowska, Bogna Bogusz i Magdalena Żurko, Warszawa: ENETEIA 2010
6. Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane, red. Hana Červinková, Bogusława Gołębniak, Wrocław: WN DSW 2010
7. Badanie. Dojrzewanie. Rozwój. (na drodze do doktoratu). Odrębność metodologiczna a dyscyplinarność danej dziedziny wiedzy, red. Franciszek Szlosek, Warszawa-Radom: Instytut Pedagogiki APS, Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu 2016.
8. Bal M., Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych, tłum. Marta Bucholc, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury 2012
9. Banks M., Materiały wizualne w badaniach jakościowych, tłum. Paweł Tomanek, WN PWN, Warszawa 2009
10. Barbour R., Badania fokusowe, tłum. Barbara Komorowska, Warszawa: WN PWN 2011
11. Bieluga K., Nauczycielskie rozpoznawanie cech inteligencji i myślenia twórczego, Impuls, Kraków 2003
12. Biografie naukowe. Perspektywa transdyscyplinarna, red. Marcin Kafar, Łódź: Wydawnictwo UŁ 2011
13. Bod R., Historia humanistyki. Zapomniane nauki, Warszawa: Aletheia 2013.
14. Brzeziński J. (2019). Metodologia badań psychologicznych. Wydanie nowe, Warszawa: PWN.
15. Ciechowska M., Szymańska M., Wybrane metody jakościowe w badaniach pedagogicznych, cz. 1, Kraków: Wydawnictwo WAM Akademia Ignatianum w Krakowie 2017.
16. Clark A.M., Dzierzgowska I., Thompson M., Wlazło S., Mierzenie jakości pracy szkoły, TERM-IAE, 1996
17. Czerepaniak – Walczak M., Badanie w działaniu akademickim; możliwości zastosowań w procesie podnoszenia jakości pracy uczelni, Rocznik Pedagogiczny t. 24, KNP PAN, Radom 2001
18. Dajek W., Drzewo, Wydawnictwo Erola, Warszawa 1996 (testy projekcyjne, rysunkowe)
19. Dążenie do mistrzostwa. Z doświadczeń warsztatu naukowego dużych, średnich i małych badaczy, Red. Bartosz Dąbrowski, Zeszyty Naukowe Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN, Lublin: Wydawnictwo UMCS 2012.
20. Dernowska U., Badania jakościowe w pedagogice: cechy i wybrane strategie jakościowych badan terenowych, Ruch Pedagogiczny 2007 nr 5-6
21. Desperak I., Ankieta w szkole, Kwartalnik Pedagogiczny 2000 nr 3-4
22. Diagnoza interdyscyplinarna. Wybrane problemy, red. Joanna Skibska, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2017
23. Diagnoza psychologiczna dla celów wychowawczych, (red.) M. Tyszkowa, Poznań 1981
24. Diagnoza psychologiczna dla celów wychowawczych, (red.) M. Tyszkowa, Poznań 1981
25. Dyskurs jako struktura i proces, red. T.A. van Dijk, PWN, Warszawa 2001
26. Dziecko w szkole. Aspekty poznawcze i wychowawcze, WSiP, Warszawa 1981
27. Dzierzgowska I., Kalinowska M., Poradnik mierzenia jakości pracy szkoły, TERM-IAE, Radom 1997
28. Dzierzgowska I., Rodzice w szkole, CODN, Warszawa 1999
29. Dzierzgowska I., Wlazło S., Mierzenie jakości pracy szkoły podstawowej, CODN, Warszawa 1999
30. Embree L., Analiza refleksyjna. Wprowadzenie do badań fenomenologicznych, przekład Anna Łagodzka, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2006.
31. Fieldwork jest sztuką. Jak dobrać respondenta , skłonić do udziału w wywiadzie, rzetelnie i sprawnie zrealizować badanie, red.Paweł B. Sztabiński, Zbigniew Sawiński, Franciszek Sztabiński, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2005
32. Flick U., Jakość w badaniach jakościowych. Tłum. Paweł Tomanek, Warszawa: WN PWN 2011
33. Garfinkel H., Studia z etnometodologii, tłum. Alina Szulżycka, WN PWN Warszawa, 2007
34. Giorgi A., Fenomenologia i badanie psychologiczne, Trans Humana, Białystok 2003
35. Giorgi A., Psychologia jako nauka empiryczna uprawiana z ludzkiej perspektywy. Podejście fenomenologiczne, Trans Humana , Białystok 2002
36. Goffman E., Analiza ramowa. Esej z organizacji doświadczenia, tłum. Stanisław Burdziej, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS
37. Grabowski H., Wykłady z metodologii badań empirycznych, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2013.
38. Hałas E., Konwersja. Perspektywa socjologiczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2007.
39. Hałas E., Symbole i społeczeństwo. Szkice z socjologii interpretatywnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007
40. Hartley P., Komunikacja w grupie. Przekład Iwona Chlewińska, Wyd. Zysk i S-ka Poznań 2002
41. Horney K., Autoanaliza, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2000
42. Izdebski H., Ile jest nauki w nauce? Warszawa: Wolters Kluwer 2018
43. Jabłoński W., Wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym (CATI) Działania ankieterskie w call centers, Łódź: Wyd. UŁ 2016
44. Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych. Studia i materiały, red. Danuta Urbaniak-Zając, Jacek Piekarski, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2001
45. Jarosz E., Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego, Wydawnictwa Uśl., Katowice 2001
46. Jarosz E., Wysocka E., Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2006
47. Język i społeczeństwo, oprac. M. Głowiński, Czytelnik, Warszawa 1980.
48. Johnson J.B., Reynolds H.T., Mycoff J.D., Metody badawcze w naukach politycznych, Warszawa: WN PWN 2010
49. Juszczyk S., Badania jakościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2013.
50. Kaczmarek J., Podejście geobiograficzne w geografii społecznej. Zarys teorii i podstawy metodyczne, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2005
51. Kantowicz E., rola badań w kształceniu pracowników socjalnych w Europie, Edukacja 2008 nr 3
52. Kawecki I., Etnografia i szkoła, Łódź 1993
53. Kawecki I., Metoda etnograficzna w badaniach edukacyjnych, Łódź 1994
54. Kawecki I., Pedagogiczne treści wiedzy przedmiotowej nauczyciela jako kategoria w badaniach empirycznych, Edukacja 2008 nr 3
55. Konarzewski K., Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna, WSiP S.A., Warszawa 2000
56. Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, WN PWN, Warszawa 2000
57. Konstruktywizm w badaniach literackich. Antologia, red. Erazm Kużma, Andrzej Skrendo, Jerzy Madejski, Kraków: Universitas 2006
58. Kopciewicz L., Polityka kobiecości jako pedagogika różnic, Impuls, Kraków 2003
59. Krawczyk-Bocian A., Epistemologiczny poziom rozumienia tekstu narracyjnego, Przegląd Pedagogiczny 2008 nr 1
60. Kubiczek B., Autonomia szkoły. Jak ją tworzyć? Jak z niej korzystać? Poradnik dyrektora, Wydawnictwo NOWIK, Opole 2002
61. Kubinowski D., Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia. Metodyka. Ewaluacja, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010
62. Kultura organizacji. badania etnograficzne polskich firm, red. Monika Kostera, Gdańsk: GWP 2007
63. Kvale S., Interview. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, przekład i red. naukowa Stanisław Zabielski, Trans Humana, Białystok 2004
64. Kwiecińska-Zdrenka M., Badacz w działaniu – opisywać czy zrozumieć, czy też zmieniać zastaną rzeczywistość? Acta Universitatis Nicolai Copernici , Socjologia Wychowania XIV, Zeszyt 339, 2000.
65. Lilienfeld S.O., Wood J.W., Garb H.N., Status naukowy technik projekcyjnych, Wyd. UJ, Kraków 2002
66. Lisowska-Magdziarz M., Analiza tekstu w dyskursie medialnym.Przewodnik dla studentów, Wyd. UJ. Kraków 2007
67. Lofland J., Snow D.A. Anderson L., Lofland L.H., Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2009
68. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Impuls, Kraków 2000
69. Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Impuls, Kraków 1999.
70. Melosik Z., Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2007
71. Metodologia badań społecznych. Wybór tekstów. Red. Jerzy M. Brzeziński, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka 2011.
72. Metoda biograficzna w socjologii, pod red. J. Włodarka i M. Ziółkowskiego, Warszawa 1990.
73. Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, red. Dariusz Kulinowski i Marian Nowak, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006
74. Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki, red. Jacek Piekarski, Danuta Urbaniak-Zając, Krzysztof J. Szmidt, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010
75. Metody badań jakościowych, red. Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red. naukowa Krzysztof Podemski, tom 1, WN PWN< Warszawa 2009
76. Metody badań jakościowych, red. Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red. naukowa Krzysztof Podemski, tom 2, WN PWN< Warszawa 2009
77. Męczkowska A., Fenomenografia jako podejście badawcze w obszarze studiów edukacyjnych, Kwartalnik Pedagogiczny 2003 nr 3
78. Michalak J.M., Etyczne aspekty prowadzenia jakościowych badań pedagogicznych za pomocą wywiadu. Implikacje dla edukacji nauczycielskiej, Edukacja 2008 nr 3.
79. Miles M.B., Huberman A.M., Analiza danych jakościowych, przekład Stanisław Zabielski, Wydawnictwo Trans Humana Białystok 2000
80. Miles M.B., Huberman A.M., Analiza danych jakościowych, przekład Stanisław Zabielski, Wydawnictwo Trans Humana Białystok 2000
81. Mokrzycki E., Do nauki przychodzi się nie tylko z pytaniami, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2007
82. Moustakas C., Fenomenologiczne metody badań, Trans Humana, Białystok 2001
83. Nalaskowski A., Przestrzenie i miejsca szkoły, Impuls, Kraków 2002
84. Nalaskowski A., Widnokręgi edukacji, OW Impuls, Kraków 2002
85. Narkiewicz-Niedbalec E., Mianowska E., Skuteczność nauczania metodologii badań społecznych studentów pedagogiki – analizy panelowe, Rocznik Lubuski 2012, tom 38, cz. 2.
86. Nowakowski P.T., Modele człowieka propagowane w wybranych czasopismach młodzieżowych, analiza antropologiczno-etyczna, Maternus Media, Tychy 2004
87. Oppenheim A.N., Kwestionariusze, wywiady, pomiary, postawy, tłum. Stefan Amsterdamski, Wydawnciwto Zysk i S-ka, Poznań 2004
88. Orientacje w metodologii badań pedagogicznych, pod red. S. Palki, Wydawnictwo UJ, Kraków 1998
89. Oster G.D., Gould P., Rysunek w psychoterapii, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1999.
90. Oyster C.K., Grupy. Psychologia społeczna, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2002
91. Palka S., Wiązanie podejść metodologicznych w pedagogice teoretyczno-praktycznej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „impuls” 2018.
92. Paluchowski W.J., Diagnoza psychologiczna. Podejście ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2001
93. Pedagogika Kultury. Tom V, red. D. Kubinowski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009 (narracje autobiograficzne, autoetnografia, fenomenografia, badania jakościowe)
94. Piekarski K., Kultura danych. Algorytmy wzmacniające uwagę, Gdańsk: Wydawnictwo Katedra 2017.
95. Pilch T., Zasady badań pedagogicznych. Wyd. drugie poprawione i rozszerzone, Wyd. Żak, Warszawa 1995
96. Podręcznik ankietera, pod red. Z. Sawińskiego, P.B. Sztabińskiego, F. Sztabińskiego, SMG/KRC Poland Media S.A., Wydawnictwo IFiS PAN Warszawa 2000
97. Podstawy Edukacji. Propozycje metodologiczne, red. Andrzej Gofron, Agnieszka Kozerska, tom 5, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012.
98. Podstawy metodologii badań w pedagogice, red. Stanisław Palka, Pedagogika GWP, Gdańsk 2010
99. Pogorzelski W., O filozofii badań systemowych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002
100. Potulski J., Współczesne problemy badawcze w politologii Gdańsk: Wydawnictwo UG 2015
101. Pryszmont-Ciesielska M., Podejście autobiograficzne w badaniach nad edukacją – propozycja metodologiczna, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja 2009 nr 2
102. Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. Janusz Margański, Kraków: Universitas 2006.
103. Rosner K., Narracja, tożsamość i czas, Universitas, Kraków 2003
104. Rubacha K., Badania etnograficzne w edukacji, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja 2001 nr 1
105. Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, warszawa: WAiP 2008
106. Rüsen J., Nadawanie historycznego sensu. Myślenie historyczne. Część I. red. R. Traba, H. Thünemann, przeł. Rafał Żytyniec, Poznań: Wydawnictwo Naukowe i Innowacje 2015.
107. Rzeźnicka-Krupa J., Niepełnosprawność i świat społeczny. Szkice metodologiczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls” Kraków 2009
108. Sagor R., Badania przez działanie. Jak wspólnie badać, żeby lepiej uczyć, tłum. Krzysztof Kruszewski, Warszawa: Centrum Edukacji Obywatelskiej. Civitas. Biblioteka Akademii SUS 2008
109. Schuman H., Metoda i znaczenie w badaniach sondażowych, Warszawa: Oficyna Naukowa 2013
110. Sielezin J.R., Badania źródłoznawcze w politologii. Wybrane zagadnienia metodologiczne, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2010.
111. Silverman D., Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, tłum. Małgorzata Głowacka- Grajper i Joanna Ostrowska, Warszawa: WN PWN 2007
112. Silvermann D., Prowadzenie badań jakościowych, tłum. Joanna Ostrowska, Warszawa: WN PWN 2008
113. Šmid W., Język reklamy w komunikacji medialnej, Warszawa: Wydawnictwa Fachowe CeDeWu.pl 2008
114. Smolińska-Theiss B., Badanie przez działanie w pedagogice społecznej, Kultura i Społeczeństwo 1990 nr 1.
115. Spendel Z., Metodologia badań psychologicznych jako forma świadomości historycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005
116. Suchańska A., Rozmowa i obserwacja w diagnozie psychologicznej, Warszawa: WAiP 2007
117. Sułek A., Ogród metodologii socjologicznej, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2002
118. Szymańska M., Ciechowska M., Pieróg K., Gołąb S., Badania w działaniu w praktyce pedagogicznej. Wybrane przykłady, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii IGNATIANUM 2018.
119. Śliwerski B., Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania, Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls" 2009.
120. Urban M., Orientacje psychologiczne nauczycieli, Psychologia Wychowawcza 1998 nr 5 (skala do badania poziomu autorytaryzmu, wskaźniki przekonań politycznych nauczycieli)
121. Urbaniak-Zając D., Wywiad narracyjny na tle innych technik wywiadu, „Edukacja” 1999 nr 4.
122. Usher R., Bryant I., Johnston R., Podmiot poznający w badaniach edukacyjnych (perspektywa postmodernistyczna), Teraźniejszość. Człowiek. Edukacja 2001 nr 2
123. W kręgu socjologii interpretatywne. badania jakościowe nad tożsamością, red. Jacek Leoński, Urszula Kozłowska, Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego 2007.
124. Walczak B., Technika wywiadu odstrukturyzowanego w badaniach pedagogicznych, Ruch Pedagogiczny 2007 nr 5-6
125. Wallon P., Cambier A., Eugelhart D., Rysunek dziecka, WsiP, Warszawa 1993.
126. Wartość i sens. Aksjologiczne aspekty teorii interpretacji, red. Andrzej Tyszczyk, Edward Fiała, Ryszard Zajączkowski, Wyd. KUL, Lublin 2003
127. Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską, Impuls, Kraków 1998
128. Wimmer R.D., Dominick J.R., Mass media. Metody badań, tłum. Tadeusz Karłowicz, Wyd UJ, Kraków 2008
129. Włodarczyk A., Etyka interpretacji tekstu literackiego. Postmodernizm. Humanizm. Dydaktyka, Kraków: Wydawnictwo UJ 2014.
130. Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002
131. Woroniecka G.: Interakcja symboliczna a hermeneutyczna kategoria przed-rozumienia. - Warszawa: Oficyna Naukowa, 2003
132. Wysocka E., Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2013.
133. Zaczyński W.P., Praca badawcza nauczyciela, WSiP, Warszawa 1995.
134. Zemło M., Socjologia wiedzy w tradycji interakcyjno fenomenologicznej, TN KUL, Lublin 2003
135. Zjawiska społeczne w badaniach statystycznych. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Barbarze Podolec, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2013.
136. Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad metodą, red. Jolanta Lisek-Michalska, Paweł Daniłowicz, Łódź: Wyd. UŁ 2007






(rys. Poziom pseudonaukowca - Hania Śliwerska - nieprzypadkowa zbieżność nazwisk)

Pedagogika pozyskała kolejnego profesora tytularnego - Annę Kanios z UMCS

W dniu 28 listopada 2019 r. Prezydent RP Andrzej Duda wręczył nominacje profesorskie kolejnym nauczycielom akademickim, których osiągnięcia naukowe zostały poddane recenzjom w jednostkach akademickich, a następnie przez superrecenzentów Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów.

W gronie mianowanych profesorów znalazła się pedagog - prof. dr hab. Anna KANIOS z Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Gratuluję zasłużonego awansu!

Pani Profesor kierowała przez wiele lat Zakładem Pracy Socjalnej w UMCS w Lublinie, a obecnie jest kierownikiem Katedry Pedagogiki Społecznej w swojej uczelni. Stopień naukowy doktora habilitowanego uzyskała na macierzystym Wydziale w 2013 roku na podstawie oceny ogólnego dorobku naukowego i przedstawionej rozprawy habilitacyjnej pt. „Przemiany społeczno-edukacyjne środowisk lokalnych Lubelszczyzny zaangażowanych w polsko-duńską współpracę partnerską”.

Od 2015 r. jest zatrudniona na stanowisku profesora nadzwyczajnego w swojej uczelni, gdzie realizuje projekty badawcze, uczestniczy w gremiach eksperckich i publikuje rozprawy, które są znaczącym wkładem w rozwój współczesnej pedagogiki.
Jej naukowe rozprawy, które są na pograniczu pedagogiki społecznej, pedagogiki pracy, andragogiki i pedagogiki szkoły wyższej recenzowali profesorowie: Mirosław J. Szymański (APS), Andrzej Radziewicz-Winnicki (em.prof. UŚl), Stanisław Palka (em.prof. UJ), Ryszard Gerlach (UKW) i Jacek Piekarski (UŁ).

Warto odnotować w tym miejscu, że prof. A. Kanios wydała po habilitacji 5 monografii, w tym jedną współautorską w edycji anglojęzycznej z prof. Ryszardem Berą i prof. UMCS Małgorzatą Kuśpit oraz 4 prace zbiorowe pod współredakcją. Artykuły naukowe publikowała także w czasopismach listy B i C MNiSW, w tym także poza granicami kraju (w języku angielskim) oraz w recenzowanych pracach zbiorowych. W tym też zakresie dorobek prof. A. Kanios jest rzeczywiście imponujący. Na specjalne wyróżnienie zasługują dwie monografie na temat postaw pracowników socjalnych wobec pracy i postaw pracowników zawodów pomocowych wobec osób starszych w latach 2017-2018.

Dwie, jakże znaczące o wysokim poziomie własnego warsztatu metodologicznego badań w naukach społecznych rozprawy są wynikiem rzetelnie przeprowadzonych badań empirycznych w paradygmacie ilościowym. Ich autorka znakomicie łączy tradycyjną myśl społeczną z okresu II RP (Heleny Radlińskiej i Floriana Znanieckiego) z współczesnymi wymaganiami i polityką społeczną państwa wobec powyższej profesji. Zainteresowania badawcze Profesor A. Kanios dotyczą problemów pracy socjalnej, funkcjonowania społeczno-zawodowego pracowników służb społecznych, gerontologii społecznej, współpracy wielopodmiotowej w obszarze pomocy społecznej oraz ewaluacji w pomocy społecznej.

Zainteresowanym przybliżam wykaz rozpraw monograficznych i (współ-)redagowanych przez prof. Annę Kanios:

1. Kanios A., (2018) Postawy pracowników zawodów pomocowych wobec osób starszych a ich podmiotowe uwarunkowania, Lublin: Wyd. UMCS, ss.333.

2. Kanios Anna (2017) Postawy wobec pracy pracowników socjalnych a ich sytuacja zawodowa, Lublin: Wyd. UMCS, ss.300.

3. Kanios A. (red.) (2017) Zagrożenia w sferze działań pomocowych, Annales, Nr 4, Wyd. UMCS, ISSN: 0867-2040, ss.269

4. Kanios A., (2016) Praca socjalna z rodzina problemową- perspektywa metodyczna, Kraków: Wyd. Impuls, ss.150

5. Bera R., Kanios A., Kuśpit M., (2016) Supporting the development of children and young people at risk of social exclusion. Developing international cooperation in local communities, Lublin, Wyd. UMCS.

6. Kanios A., R. Franczak (red.) (2016) Nowe tendencje w pracy socjalnej. Problemy kształcenia i działania, Annales, Wyd. UMCS, ss.278., ISSN: 0867-2040.

7. Kanios A.,(2015) Praca socjalna – zagadnienie teoretyczne i metodyczne, Lublin: Wydawnictwo UMCS (podręcznik akademicki) ss.145.

8. Kanios, A. Dudak, O. Karpenko (red.) Challenges of contemporary education – theoretical and empirical Contexts, Drohobych, 2014. (ss.199)

9. Kanios A., Czechowska-Bieluga M., (red.) (2014) Współczesne oblicza pomocy społecznej i pracy socjalnej, Lublin, Wyd. UMCS. (ss.150).

10. Kanios A., (2012) The Attitudes of Employees in the Public and Non-Governmental Sector towards Local Partnership Supporting the Labour Market, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, ss.207

11. Kanios A., (2012), Przemiany społeczno-edukacyjne środowisk lokalnych Lubelszczyzny zaangażowanych w polsko-duńską współpracę partnerską, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, ss.376.

12. Bera R., Czechowska-Bieluga M., Kanios A., Sarzyńska- Mazurek E., (2011) Wyrównywanie szans rozwojowych dzieci i młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ss.204.

13.Bera R., Czechowska-Bieluga M., Kanios A., Sarzyńska- Mazurek E., (2011) Providing equal development opportunities for children and youth at risk of social exclusion, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ss.202.

14. Kanios A., (2010) Społeczne kompetencje studentów do pracy w wolontariacie, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej (wydanie II zmienione), ss.171.

15. Kanios A., Czechowska-Bieluga M., Adamowska L., (2010) (red.) Nowe przestrzenie działania w pracy socjalnej w wymiarze etyczno – prakseologicznym, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, ss.234.

16. Kanios A., Czechowska –Bieluga M, (2010) (red.) Praca socjalna. Kształcenie-działanie - konteksty, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, ss.376.

17. Kanios A., Czechowska-Bieluga M., Sarzyńska E., (2009)Profile kompetencji społeczne osób pracujących i bezrobotnych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, ss.149.

(Publikacja finansowana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu badawczego nt.: Społeczne kompetencje osób pracujących i bezrobotnych. Grant Nr 2000/H03/2007/32).

18. Kanios A., (2008), Społeczne kompetencje studentów do pracy w wolontariacie, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, ss.166.

19. Kanios A., (2008) (red.) Przeciwdziałanie przemocy – ujęcie interdyscyplinarne, Lublin: Wydawnictwo EmbePres, ss.157.