(foto - BŚ)
Polscy
akademicy są mistrzami kształtowania sfer pozoru. Jedną z nich jest umiędzynarodowienie
nauki. Nauki - owszem, tylko nie polityki zarządzania uniwersytetami. Ta
zresztą jest wciąż na niskim poziomie, bo mamy tendencję do ksobności, samozachwytu i
odwzajemniania wdzięczności, w związku z tym polskie uczelnie państwowe mają
swoje krajowe rady. Ów organ ma charakter doradczy dla rektora, ale na poziomie
krajowym, wewnątrzinstytucjonalnym.
W
niczym nie zmienia on polityki naukowej czy dydaktycznej, gdyż najczęściej
koncentruje się na problemach ekonomicznych i infrastrukturalnych uczelni oraz
na ustaleniu wysokości wynagrodzenia jej władz. Z wzajemnością.
Właśnie z tego powodu członkami rad uczelni są zarówno wybitni jak i
mierni uczeni, ale tym ostatnim trzeba było jakoś podziękować za jakiś
rodzaj wiedzy czy wcześniej pełnioną funkcję np. dziekana własnego czy
zaprzyjaźnionego wydziału.
Czesi
okazali się zdecydowanie bardziej realistycznymi i odpowiedzialnymi zarządcami
autonomicznych uczelni, bowiem oprócz rady uniwersyteckiej powołują do życia
jeszcze międzynarodową radę uniwersytetu (International Advisory Board). Dzięki
temu realnie zadbali o prestiż w skali międzynarodowej, gdyż na członków takich
rad powołują rzeczywiście najwyższej klasy autorytety naukowe w ramach
strategii rozwojowej uniwersytetu i wzmocnienia współpracy własnych uczonych z
zagranicznymi badaczami, konsorcjami naukowymi.
Najlepszy
w Czechach Uniwersytet Karola w Pradze powołał Międzynarodową Radę już w 2014 roku, która
działa kadencyjnie, a więc jej skład zmienia się co kilka lat. Dzięki temu
następuje wymiana nie tylko naukowych doświadczeń, ale i know how naukowych
projektów, powoływania zespołów badawczych, współtworzenia przestrzeni dostępu
do autentycznej współpracy i wymiany kadrowej.
Jak
informuje Uniwersytet Karola w Pradze: Międzynarodowa Rada UK jest organem
doradczym przede wszystkim do opiniowania głównych kierunków pracy naukowej i
dydaktycznej, jej centrów badawczych i wewnętrznego finansowania tych zadań.
Zadanie tej Rady jest zwiększenie międzynarodowego prestiżu Uniwersytetu
Karola i wsparcia wyższego poziomu działalności badawczej i dydaktycznej w
takim stopniu, by jeszcze lepiej wypadała w międzynarodowych porównaniach i
potwierdziła swoją rolą rozpoznawalność uczelni jako „research
university“.
Właśnie
dlatego powołuje się do składu Rady wybitne osobistości naukowe i pedagogiczne,
które są zatrudnione w najlepszych instytucjach zagranicznych. Zakłada się, że
Rada będzie spotykać się regularnie raz w roku w Pradze przy okazji znaczących
wydarzeń UK.W posiedzeniu rady będą uczestniczyć także organy doradcze rektora
- (Advisory Board).
W ciągu roku rada może odbywać też telekonferencje lub debatować
zdalnie".
Także
drugi znaczący w Czechach Uniwersytet Masaryka w Brnie powołał
taką radę (Mezinárodní
vědecká rada Masarykovy univerzity). Wyraźnie podkreśla się, że w tej
uczelni "Międzynarodowa Rada Naukowa jest niezależnym organem składającym
się z międzynarodowo uznawanych uczonych, którzy zaliczani są do czołowych
uczonych w swoich dyscyplinach. Cenieni specjaliści mają za zadanie pomagać
uniwersytetowi w kształtowaniu naukowej strategii i proponowania
suwerennych opinii oraz porad dotyczących problematyki badawczej. Rada powinna
odbyć jedno posiedzenie każdego roku".
„Mezinárodní rada” została powołana także w Uniwersytecie Palackého w Ołomuńcu jako organ doradczy rektora, który proponuje suwerenne opinie i doradztwo w zakresie badań naukowych. Rada ma za zadanie:
- proponować stanowisko i zalecenia w zakresie
oceniania poziomu nauki i badań na UP,
- doradzać w zakresie finansowania
nauki i badań na UP,
- opiniować strategiczne materiały
dotyczące naukowobadawczej działalności na UP,
- z własnej inicjatywy lub na wniosek rektora dzielić się opinią w innych sprawach związanych z działalnością naukowo-badawczą”.