Co słychać u pedagogów specjalnych?

Od kilkunastu lat pedagogika specjalna cieszy się - nie tylko w naszym kraju - ogromnym zainteresowaniem kandydatów na studia, gdyż z każdym rokiem zwiększa się liczba osób poszkodowanych przez los, chorych, cierpiących, dysfunkcyjnych, niepełnosprawnych.

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie jest rzeczywiście pierwszą, najdłużej i najlepiej kształcącą przyszłych profesjonalistów w zakresie nabywania wiedzy, kompetencji związanych z profesjonalnym działaniem na rzecz drugiego człowieka postrzeganego czy/i odczuwającego inność, którą jest zarazem ogromnym bogactwem humanum i wyzwaniem dla jego otoczenia.

Kadry naukowe i dydaktyczne Akademii Pedagogiki Specjalnej są wierne idei humanizmu i zarysowanej 95 lat temu przez Marię Grzegorzewską wizji pedagogiki ukierunkowanej na wspomaganie warunków życia, w tym także podmiotowych - osób niepełnosprawnych. W przygotowaniu są interdyscyplinarne studia nad niepełnosprawnością.

Od szeregu lat Uczelnia oferuje kształcenie w niezwykle szerokim profilu specjalności, tak by każdy zainteresowany pracą z osobami o określonej dysfunkcji zostały jak najlepiej przygotowane w zakresie zarówno aktywizacji osób o danej niepełnosprawności, jak i do pracy w środowisku otwartym, gdzie ma miejsce edukacja integralna, terapia, rewalidacja, rehabilitacja czy działalność profilaktyczna.

W APS jest możliwość poszerzania własnych kompetencji do pracy z dziećmi, młodzieżą, osobami dorosłymi czy starszymi. Studia obejmują takie specjalności, jak:

- Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną;

- Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną i autyzmem;

- Edukacja integracyjna i włączająca;

- Logopedia;

- Pedagogika terapeutyczno-lecznicza (także z arteterapią);

- Rehabilitacja osób ze sprzężoną niepełnosprawnością;

- Rehabilitacja społeczno-zawodowa;

- Rehabilitacja wzroku osób słabowidzących;

- Surdopedagogika; (także z terapią pedagogiczną);

- Tyflopedagogika oraz

- Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.

Wśród specjalności jest jeszcze szeroko rozwinięta pedagogika resocjalizacyjna (także z profilaktyką społeczną), która to specjalność w większości szkół wyższych jest realizowana w ramach kierunku pedagogika, w tym także na Wydziale Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego.

Inne ośrodki kształcenia w naszym kraju związane są z jednostkami kształcącymi na kierunku pedagogika czy także pedagogika specjalna, w tym tak znaczące jak:
- Wydział Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu,

- Wydział Nauk Pedagogicznych UMK w Toruniu,

- Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie,

- Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego,

- Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

- czy Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie,

- Wydział Nauk Pedagogicznych Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu czy

- Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie.

Przy Komitecie Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk działa Zespół Pedagogiki Specjalnej, który w 2016 . miał 3 posiedzenia:

- 18.04.2016 r. – na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach;

- 12.05.2016 r. – na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie;

- 21.11.2016 r. – w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie,

zaś 20.03.2017 r. odbył debatę na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych współpracą z tym Zespołem naukowców, nauczycieli akademickich oraz praktyków, gdyż jest to środowisko specjalistów z całego kraju, które ma za zadanie m.in. wspieranie rozwoju kadr naukowych w pedagogice specjalnej oraz analizowanie współczesnych problemów tej dyscypliny nauk pedagogicznych oraz uwarunkowań funkcjonowania absolwentów studiów z pedagogiki specjalnej w praktyce. Tu jest okazja do weryfikowania koncepcji badań naukowych, diagnostycznych, projektów czy wymiany doświadczeń. Zespołem Pedagogiki Specjalnej kieruje prof. Marzenna Zaorska.

Na posiedzeniu dnia 21.11.2016 r. powołano następujące zespoły robocze w ramach Zespołu Pedagogiki Specjalnej oraz przegłosowano przewodniczących danych zespołów:

- Zespół ds. Kształcenia w Pedagogice Specjalnej (przewodniczący prof. dr hab. Amadeusz Krause),

- Zespół ds. Edukacji Inkluzyjnej (przewodniczący prof. dr hab. Zenon Gajdzica),

- Zespół ds. Metodologicznych Problemów Badań (przewodniczący dr hab. Marcin Wlazło),

- Zespół ds. badań nad aktywnością medialną/online użytkowników ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (przewodniczący dr Piotr Plichta),

- Zespół ds. Andragogiki Specjalnej (przewodnicząca dr hab. Beata Borowska-Beszta),

- Zespołu ds. Etyki w Pedagogice Specjalnej (przewodniczący prof. dr hab. Franciszek Wojciechowski),

- Zespół ds. współpracy pedagogiki specjalnej z innymi dziedzinami i dyscyplinami nauki (przewodnicząc dr hab. Ewa Skrzetuska),

- Zespół ds. Badań Rodziny Osób z Niepełnosprawnością i Chorobami Przewlekłymi (przewodnicząc dr hab. Joanna Konarska).

W minionym roku Zespół Pedagogiki Specjalnej przygotował dla Ministerstwa Edukacji Narodowej trzy stanowiska lub opinie:

1) dotyczącą oferty współpracy ZPS z MEN (uzyskano odpowiedź o przekazaniu pisma do Departamentu
Wychowania i Kształcenia Integracyjnego oraz ORE);

2) w sprawie kształcenia osób głęboko niepełnosprawnych intelektualnie (nie otrzymano żadnej odpowiedzi z MEN),

3) w sprawie modelu edukacji dwujęzycznej dzieci głuchych (otrzymano odpowiedź, że MEN nie zajmuje się danym projektem).

Już wkrótce, bo w dniach 19-20 kwietnia 2017 r. odbędzie się w Poznaniu - pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN - konferencja naukowa nt. Interdyscyplinarne konteksty pedagogiki specjalnej - Miejsce Innego we współczesnej refleksji naukowej., którą od lat, cyklicznie organizuje kadra pedagogów specjalnych z Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu na czele z prof. dr hab. Iwoną Chrzanowską i prof. UAM dr hab. Beatą Jachimczak. Zapowiadają się ciekawe debaty wokół chociażby takich kwestii, jak:

"Disability studies jako przykład interdyscyplinarnego podejścia do niepełnosprawności" (prof. dr hab. Andrzej Twardowski Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu);

„Uchwycić unikatowość i przeciętność – kilka uwag o interpretacji danych jakościowego studium przypadku Innego” (Prof. dr hab. Zenon Gajdzica, UŚ Cieszyn);

„Wyzwania współczesnej pedagogiki specjalnej” (Prof. dr hab. Amadeusz Krause, UG (Gdańsk);

"O (istocie i konsekwencjach) władzy pedagoga specjalnego" (dr hab. Teresa Żółkowska prof. US Uniwersytet Szczeciński);

"Sytuacja edukacyjno-zawodowa osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi – stan rzeczywisty a zapisy zawarte w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych" - (Prof. dr hab. Marzenna Zaorska, UWM Olsztyn)

"Efekt Pigmaliona w edukacji włączającej uczniów bez niepełnosprawności" (dr hab. Grzegorz Szumski prof. APS Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie);

"Wkład antropologii kulturowej w studia nad niepełnosprawnością" (dr hab. Beata Borowska – Beszta prof. UMK Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu).

Udział zapowiedziało kilkudziesięciu uczonych z całego kraju, a zatem PEDAGOGIKA SPECJALNA zaświadcza o swojej ustawicznej obecności w sferze badań naukowych, upowszechniania ich wyników oraz dokonań praktycznych.

Zespół pedagogów specjalnych prof. Amadeusza Krause z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego zapowiada jeszcze w tym roku akademickim, w maju kolejną konferencję poświęconą dyskursom naukowym w pedagogice specjalnej. Innymi słowy - dzieje się.

Mam nadzieję, że Zespół zainteresuje się tym, jak to jest możliwe, że w większości wyższych szkół prywatnych i państwowych kształci się na kierunku pedagogika specjalna bez kadry z tej specjalności. PKA w ogóle nie reaguje na tę patologię, to może specjaliści zabiorą głos w tej kwestii?