jeden z najbardziej znanych i zasłużonych dla rozwoju nauki polskich psychologów, z którego rozpraw korzystały setki tysięcy studentów psychologii i pedagogiki, kadry akademickie. Był jedynym poznańskim psychologiem, członkiem Academia Europea, który był zapraszany z wykładami na uniwersytety po obu stronach Atlantyku, od Berlina po Nowy Jork. Reprezentował w społeczności psychologów akademickich nurt egzystencjalny, głęboko związany z antropologią filozoficzną, ale zarazem bardzo bliski pedagogice szkolnej. Na stronie internetowej Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Szabdzie pod tablicą upamiętniającą tego wybitnego pedagoga "nowego wychowania" znajduje się myśl ... Kazimierza Obuchowskiego: "SZKOŁA MA BYĆ PO TO, ŻEBY MŁODY CZŁOWIEK POTRAFIŁ W NIEJ ODNALEŹĆ SIEBIE, ŻEBY UZYSKAŁ TAKĄ WIEDZĘ, DZIĘKI KTÓREJ, BĘDZIE POTRAFIŁ ZROZUMIEĆ ŚWIAT"
Kazimierz Obuchowski urodził się 25 lipca 1931 w Wołożynie w województwie nowogródzkim. W latach 1940 - 1946 był na zesłaniu na terenie Rosji Sowieckiej (CES i Majkajn). W 1951 ukończył liceum i zdał maturę w Łobzie, zaś w pięć lat później ukończył studia psychologiczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Z tą uczelnią związany był przez cały okres swojego rozwoju naukowego i kariery akademickiej, bowiem pracował w Instytucie Psychologii, w Zakładzie Psychologii Klinicznej oraz kierując Zakładem Psychologii Osobowości.
W 1983 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych. W latach 1996 - 2002 był wykładowcą na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Został członkiem Komitetu Nauk Psychologicznych PAN oraz kierownikiem Zakładu Teorii Osobowości Instytutu Filozofii i Socjologii PAN w Poznaniu. W ostatnich latach swojego życia pracował jako nauczyciel akademicki w AHE w Łodzi. Zmarł 15 stycznia 2014 roku w Poznaniu.
Wydał takie książki, jak:
Człowiek jako podmiot postępowania lekarskiego, Poznań 1982
Orientierung und Emotion, Berlin 1982
Kody orientacji i struktura procesów emocjonalnych, Warszawa 1970
Psychologia dążeń ludzkich, Warszawa, 1964
Adaptacja twórcza, Warszawa 1985
W poszukiwaniu właściwości człowieka, Warszawa 1989
The Search for Human Attributes, Efauron 1993
Człowiek intencjonalny, Warszawa 1993
Przez galaktykę potrzeb, Poznań 1995
Galaktyka potrzeb, Poznań 2000
Od przedmiotu do podmiotu, Bydgoszcz 2000
Galaktyka potrzeb – psychologia dążeń ludzkich, Warszawa 2006
Refleksje autobiograficzne psychologa, Łódź 2009
Studenci pedagogiki chętnie czytają rozprawy Profesora i cytują jego poglądy oraz wyniki badań, gdyż pisał w sposób niezwykle przejrzysty, zawsze akcentując rolę człowieka jako podmiotu: Ewolucja jest ślepa niczym bogini sprawiedliwości. Bardziej ceni sobie okoliczności przetrwania i ekspansji genów oraz szczęśliwy traf mutacji niż osiągnięcia jednostki. Ludzkość przeciwstawiła się tym jej preferencjom, ludzie nabrali świadomości siebie i teraz nie mamy już wyboru. Tylko od jednostki zależy jej klasa i przed nikim nie da się usprawiedliwić omyłki zaniechania bycia tym, kim można być. (...)
Niepowodzenia, a w ich wyniku frustracje, powodują poczucie niemocy, obniżają poczucie własnej wartości. Nasilenie niepowodzeń prowadzi zaś do powstania kryzysu egzystencjalnego. Wiąże się ono często z utratą sensu życia, świata wartości. Sens życia to wytyczenie jasnego, praktycznego i możliwego do zaaprobowania kierunku działania na przyszłość, a bez zaspokojenia tej potrzeby człowiek nie może funkcjonować normalnie. . (Przez galaktykę potrzeb – Psychologia dążeń ludzkich, Zysk i S-ka, Poznań 1995)
Był wśród empirycznych psychologów wielkim humanistą. Warto przeczytać autobiografię Profesora, albo chociaż dostępne z Nim wywiady, jak chociażby:
- Liczy się osobowość. Z profesorem psychologii Kazimierzem Obuchowskim rozmawia Lech M. Jakób, w trakcie którego powiedział m.in.: Nadszedł czas, w którym możemy i musimy konstruować kulturę w sobie. To od naszej odwagi i decyzji zależy, czy nasza kultura będzie miałka. To my o tym ostatecznie decydujemy. I jest to wielką szansą przyszłości ludzkości, która jak na razie zbyt często gubi się we własnych sukcesach. Warto mieć tego świadomość, że kultura jest zjawiskiem kruchym; z jednej strony podatnym na manipulacje, łatwym do zdeprawowania. A wtedy może w umysłach leniwych powstać próżnia nie dająca się wypełnić niczym innym. Dlatego durny pisarz, redaktor, nauczyciel -są groźni. Ale wierzę, że ich szanse są ograniczone w świecie globalnej kultury. Jest to proces nieodwracalny.;
Odszedł kolejny, wielki Mistrz i Uczony łączący w swojej twórczości dziedzinę nauk społecznych i humanistycznych.
Znowu wielka strata. To bardzo smutna wiadomość. Gdy umierają ci, na których książkach wyedukowaliśmy się, to jakby umierało trochę nas samych. Choć jednocześnie jest nadzieja, że będą Oni żyć nadal w naszej wiedzy i światopoglądzie. Galaktyka ludzkich potrzeb - to jedna z piękniejszych i trafniejszych metafor w psychologii...
OdpowiedzUsuńWspaniały, mądry człowiek, wybitny Profesor. Wielki żal i wielka strata
OdpowiedzUsuńPan prof. Kazimierz Obuchowski był absolwentem naszego LO. Pamiętał o Łobzie i swojej szkole. Zawsze, kiedy czas Mu na to pozwalał, przyjeżdżał do naszego miasta. Uczestniczył w kolejnych Zjazdach Absolwentów i Nauczycieli, spotykał się z uczniami LO, przekazał część swojego księgozbioru bibliotece szkolnej. Był znakomitym uczonym i ciepłym człowiekiem – dumą naszej szkoły. Piękny życiorys Pana Profesora pokazywał kolejnym rocznikom uczniów, że pracowitość oraz uparte dążenie do wyznaczonych celów pozwalają pokonać wszystkie przeszkody.
OdpowiedzUsuńBędzie nam brakowało tego Wielkiego Człowieka i Przyjaciela Szkoły. CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI!
Dyrekcja, nauczyciele i uczniowie Zespołu Szkół im. T. Kościuszki w Łobzie