Moja Doktorantka, pani mgr Arleta Suwalska przetłumaczyła tekst zapowiedzi raportu, który powstaje, a jego idea może przydać się zainteresowanym nim osobom, ktore nie mają czasu na dokonywanie jego translacji na język polski. Ów krótki dokument dotyczy problematyki raportu, jaki ma powstać, jak również procedury zgłaszania się osób do jego współtworzenia i kryteriów selekcji propozycji. Autorzy zainteresowani wspólpracą proszeni są o przekazanie Zastępcy Dyrektor Generalnej UNESCO do spraw Nauk Społecznych i Humanistycznych, do dnia 20 lipca 2012, pod adres issc@worldscience.org swojego curriculum vitae wraz ze wstępną propozycją (expression of interest), opracowaną według zasad określonych w załączonym poniżej dokumencie.
Przekazuję zatem powyższą informację tą drogą z uwagi na wspomniany bliski termin zgłaszania propozycji oraz ważne adresy internetowe znajdujące się w otrzymanym z UNESCO materiale. Jeżeli ktoś ma jeszcze chwilę czasu na zastanowienie się i włączenie do tego procesu, to może też skontaktować się z prof. Sławomirem Ratajskim, Sekretarzem Generalnym Polskiego Komitetu do spraw UNESCO
(Tel. 22 624 24 96 w. 108; Tel./faks 22 620 33 62).
Poniżej szybkie tłumaczenie tego materiału:
Kontekst i wniosek
W roku 1999 UNESCO opracowało pierwszy Światowy Raport Nauk Społecznych (World Social Science Report, WSSR). Dziesięć lat później otrzymało mandat od ISSC na przygotowanie drugiego raportu. Światowy Raport Nauk Społecznych wyszedł w czerwcu 2010 r. i dotyczy „ wiedzy, która dzieli”. Jest to pierwszy z tej serii dokument zwracający uwagę na kluczowe wyzwania stojące przed naukami społecznymi w związku z szybko zmieniającą się rzeczywistością, na ewolucję udziału w nich nauk społecznych i ich zdolności odpowiadania na te wyzwania oraz na potrzebę opracowania rekomendacji dla dalszej praktyki i polityki w naukach społecznych. Raport z 2010 r. można pobrać ze strony ISSC, która teraz przygotowuje kolejny Raport Światowy, jaki zostanie opublikowany przez UNESCO i wydany w październiku 2013. Raport dotyczy problemu: „Zmiana globalnego środowiska naturalnego. Transformatywny wpływ nauk społecznYCH (”Changing Global Environments: Transformative Impact of Social Sciences).
Zmiany klimatyczne i szersze zmiany środowiska naturalnego przyczyniają się do bezprecedensowych wyzwań i możliwości. Efekty tych zmian są nieuniknione. Ich wpływ na ludzkie życie widzimy wszędzie, w szczególności w krajach najbiedniejszych i najmniej rozwiniętych. Znany jest wpływ zmian klimatycznych na aktywność ludzką. Jednak rozwiązanie wynikających z tego problemów nie wyłoni się bez zmiany ludzkiego stylu życia i aktywności. Nie zrównoważy ono problemów, jeżeli nie spojrzymy krytycznie na problem nierówności, biedy czy sprawiedliwości.
Biorąc pod uwagę pewne problemy jak: energia, woda, użytkowanie gruntów, urbanizacja, wzrost liczby ludności, rolnictwo, bioróżnorodność, edukacja, katastrofy naturalne itd., pojawiają się w naukach społecznych fundamentalne pytania, które powinny być postawione w sytuacji czy próby zmiany w środowisku globalnym, a mające na celu doprowadzenie do bardziej efektywnych, sprawiedliwych czy powstrzymujących rozwiązań. Te próby zawierają pytania dotyczące: 1) bieżących i rozłożonych w czasie zmian środowiska naturalnego, 2) warunków i wizji zmian w praktyce nauk społecznych, tak samo jak w przypadku pracy indywidualnej lub grupowej, 3) interpretacji i subiektywnego podejmowania decyzji.
Powyższe problemy tworzą podwaliny dla badań w naukach społecznych. Co więcej, definiują one rolę wiedzy dla badania zmian środowiska naturalnego, precyzując co może i powinno być zrobione w celu stworzenia ram dla konkretnych rozwiązań w tym obszarze. Pytania te są jak soczewki do zrozumienia zmian w środowisku naturalnym, wbudowane w systemy społeczne.
W roku 2013 dyrektor i zespoły edytujące uzyskają fundusze z Scientific Advisory Committee na opracowanie takiego raportu przez stypendystów z różnych dziedzin i części świata.
Potencjalni uczestnicy powinni wysłać zainteresowanie udziałem w tym projekcie do WSSR do 20 lipca 2012, wskazujac jedynie (nie więcej, niż na stronę) na to:
* w którym obszarze podstawowym (cornerstone) chcą wziąć udział;
* Jakie chcą rozwijać główne argumenty?
* Jakiego kraju i regionu będzie dotyczyć ich zainteresowanie eksperckie?
* Jakie zamierzają zastosować metody analiz?
* Jakie będą wykorzystane dane i źródła?
Wszystkie propozycje będą opiniowane przez WSSR - zespół składający się ze specjalistów różnych dyscyplin i z różnych regionów świata. Będą preferowane udziały osób, które wezmą pod uwagę transformującą rolę nauk społecznych w zakresie konkretnych problemów, przekrojowych spraw, jak płeć, różnorodność kontekstowa, braki, ryzyka i możliwości, zmiany i nowe możliwości.
Raport będzie zawierał wszystkie rodzaje danych empirycznych nauk społecznych - ilościowe, jakościowe, teoretyczne i stosowane. Wybrani uczestnicy będą proszeni o dostarczenie ich prac do końca listopada 2012. Praca powinna mieć 1500 wyrazów. Wszystkie prace będą złożone do recenzji. Oczekuje się następujących ram do cornerstone (fundamentalnych problemów) dla uczestników:
Zmiany środowiska naturalnego:
1)Jakie realne zagrożenia - tak aktualnie, jak i rozłożone w czasie - wpływają na środowisko naturalne, jakie są konsekwencje dla regionów, dla ludzi z marginesu społecznego, dla społeczeństw krajów zaawansowanych ekonomicznie?
2) Jakie są konsekwencje zmian środowiskowych dla życia społecznego, dla instytucji takiej jak rodzina, dla dobrobytu społecznego, legalnych zasad, praw i obowiązków, prywatno-publicznych wzajemnych interakcji, dla spójności i solidarności społecznej?
Warunki i wizje zmian, Interpretacja i subiektywne podejmowanie decyzji
1)Co dynamizuje indywidualne i grupowe zmiany w kontekście praktyki społecznej i nawyków społecznych?
2) Jak możemy przyspieszyć i skalować procesy odnoszące sukcesy, zrównoważone lokalnie i akcje zmieniające społeczeństwo?
3) Czy media i nowe modele życia społecznego sprzyjają zmianom ?
4) Kto decyduje w sprawie wymaganych zmian? Czy zmiany powinny być wynikiem debat czy partycypacji? Jakie są realistyczne alternatywy i możliwe tłumaczenia tych procesów?
5) Jaki system wartości i wierzeń leży u podstaw zmian środowiska, kreuje różne wizje różnych typów społeczeństw, do których powinniśmy dążyć?
6) Jak w naszych czasach rozwoju badań nad naukami społecznymi rozumiemy denializm (ang. denialism) i obojętność?
Odpowiedzialność i etyka
1) W jaki sposób najlepiej wprowadzić na pierwszy plan dla ludzi biednych, zagrożonych biedą i przyszłych pokoleń normatywną agendę w przestrzeń ekspertyz, polityki i praktyki?
2) Jakie sposoby wpływają na agendy i procesy podejmowania decyzji?
3) W jaki sposób najlepiej zwiększyć dostarczanie i zastosowanie wiedzy dla zmian środowiska naturalnego?
4) Jak integracja lokalnej, rodzimej wiedzy prowadzi do efektywnych rozwiązań dla klimatu i innych zmian środowiska naturalnego? Jeżeli te zmiany są widoczne, to jak je najlepiej zrealizować?
5) Jakie instytucje podejmujące decyzje i jakie struktury potrzebujemy na różnych poziomach rozwiązywania spraw zmian klimatycznych? Czy skala globalnego zarządzania jest wciąż istotna?
Zmiany praktyki badań i nowe sposoby pracy w naukach społecznych
1) Czy prace w środowisku globalnym zmieniły wpływ na praktykę badań społecznych?
2) Jakie zmiany przewidujemy w przyszłości dzięki rozwojowi nowych dyscyplin i nowych sposobów pracy?
- Jakie są przeszkody do badań interdyscyplinarnych? Jak je możemy przezwyciężyć dzięki nowym instrumentom zarządzania, ewaluacji praktyki badawczej i mechanizmom finansowym?
Jeśli nawet nikt nie skorzysta z możliwości czynnego włączenia się w konstruowanie takiego raportu, to warto wiedzieć, że taki powstanie i jaki będzie zakres jego treści.