25 maja 2012

Najstarsza uczelnia pedagogiczna w Polsce


obchodzi swoje 90-lecie. Święto tej jedynej swego rodzaju Akademii nie tylko w Polsce, ale i w Europie, bo w nazwie i swojej misji wyraźnie określającej przygotowywanie nauczycieli i wychowawców do pracy w zakresie wszystkich specjalności pedagogiki specjalnej, ale także szeroko rozumianych pedagogów, pracowników służb socjalnych/społecznych i edukatorów jest nasycone tym, co ma w edukacji akademickiej przyszłych pedagogów najwyższą wartość, a mianowicie - radość służenia INNYM, pasja i zaangażowanie mistrzów wyjątkowej profesji czy roli społeczno-zawodowej. Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie jest kontynuatorką działalności Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej powstałego w 1922 roku z połączenia Państwowego Seminarium Pedagogiki Specjalnej i Państwowego Instytutu Fonematycznego. Założycielką i patronką Uczelni jest Profesor Maria Grzegorzewska. W Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej kształcenie pedagogów specjalnych odbywało się na poziomie: półwyższym (w latach 1922 - 1970) oraz wyższych studiów zawodowych (w latach 1970 - 1973). W 1973 r. Uczelnia przyjęła nazwę Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej. W 1976 r. uzyskała uprawnienia uczelni akademickiej kształcącej na poziomie magisterskim.

Na początku lat 80. XX w. wprowadzono dla pedagogiki specjalnej pięcioletni tok studiów i otwarto nowe kierunki kształcenia. W 1989 r. Wydział Rewalidacji i Resocjalizacji WSPS im. Marii Grzegorzewskiej uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. W 2000 r. Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej otrzymała nazwę Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. W 2003 r. Wydział Rewalidacji i Resocjalizacji zmienił nazwę na Wydział Nauk Pedagogicznych, co bardziej adekwatnie oddawało zakres aktywności dydaktycznej i naukowej środowiska. Od roku akademickiego 2005/2006 APS realizuje założenia Procesu Bolońskiego, kształcąc w trybie studiów dwustopniowych. W roku akademickiego 2006/2007 w APS powołano obok Wydziału Nauk Pedagogicznych drugi Wydział - Stosowanych Nauk Społecznych, który w rok później uruchomił studia na socjologii, a także poszerzono studia o dwa nowe kierunki, tj. edukację artystyczną w zakresie sztuk plastycznych (na Wydziale Nauk Pedagogicznych) oraz pracę socjalną (na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych). W tym samym roku Wydział Nauk Pedagogicznych APS otrzymał pełne uprawnienia akademickie do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie pedagogika. Dzięki dalszemu rozwojowi możliwe było otwarcie od roku akademickiego 2008/2009 psychologii jako nowego kierunku studiów. Od roku akademickiego 2009/2010 Wydział Nauk Pedagogicznych APS prowadzi także studia doktoranckie, co zgodnie z wytycznymi Procesu Bolońskiego oznacza realizację pełnego cyklu kształcenia akademickiego.



Piszę o tym dlatego, że Ogólnopolską Konferencję Naukową pt. Dziecko w koncepcjach pedagogicznych Marii Grzegorzewskiej i Janusza Korczaka" poprzedziło odsłonięcie przez dwóch ostatnich rektorów APS - obecnego Rektora prof. APS, dr hab. Jana Łaszczyka i jego poprzednika - prof. dr hab. Adama Frączka (2002-2008) odsłonięcie tablicy nadającej pięknej auli wykładowej - imię Janusza Korczaka. Obrady otworzył występ młodzieży, która przygotowała inscenizację pt. Korczak oczami Grzegorzewskiej oraz referat pierwszego Rektora APS (lata 2000-2002) - prof. dr hab. Karola Poznańskiego, wybitnego historyka oświaty pt. Co z perspektywy lat, zachowaliśmy w systemie kształcenia nauczycieli z koncepcji Marii Grzegorzewskiej. To wystąpienie było o tyle ważne, że łączyło w sobie nie tylko najważniejsze fakty i wydarzenia historyczne związane z powstaniem i rozwojem tej Uczelni, ale także interesujące i głęboko poruszające losy twórczyni pierwszej instytucji kształcącej nauczycieli specjalistów i wychowawców dla wszystkich typów szkół, placówek i zakładów dla 6 wyodrębnionych wówczas grup dzieci anormalnych, tj. dzieci: głuchych, niewidomych, upośledzonych umysłowo, upośledzonych moralnie oraz przewlekle chorych i kalekich, a więc kształcącej pedagogów specjalnych.

Profesor K. Poznański przypomniał nam niezwykle przykry (także ze względu na skutki zdrowotne) epizod z życia Marii Grzegorzewskiej, a związany z odwołaniem jej w trybie natychmiastowym ze stanowiska dyrektora Instytutu Kształcenia Nauczycieli za rzekome, antysanacyjne sympatie. Chyba od tego momentu zaczęła się Jej choroba. (W liście do przyjaciółki Stefci Chmielak 29 kwietnia 1935 r. tak pisała M. Grzegorzewska o tym wydarzeniu: Pan Minister (był nim wtedy Wacław Jędrzejewicz) "(...) nawet nie pozwolił dokończyć roku szkolnego. Zakomunikował tylko 26 kwietnia, że od 1 maja - p. Makuch będzie dyrektorem i tyle. Bolesna to dla mnie sprawa, nie z osobistych względów, ale żal mi szalenie słuchaczy tej instytucji". Nic dziwnego, że w czasie przerwy kawowej uczestnicy konferencji żywo komentowali ingerencje polityków i władzy w proces kształcenia kadr nauczycielskich bez uwzględniania strat, jakie powodował on zawsze, gdy nie miał charakteru merytorycznego, ale polityczny.




Program obchodów 90-lecia Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w dniach 24-26 maja 2012 obejmuje między innymi liczne sesje i seminaria naukowe a także wiele wydarzeń kulturalnych, jak:

- WYSTAWA PROFESORÓW INSTYTUTU EDUKACJI ARTYSTYCZNEJ w Centrum Promocji Sztuki Praga – Południe, ul. Podskarbińska 2, gdzie będzie można poznać prace poszczególnych autorów oraz prezentacja APS. Kuratorem wystawy jest profesor Stanisław Trzeszczkowski;

- MIĘDZYNARODOWY PROJEKT NAUKOWO-ARTYSTYCZNY „FOBIE NARODOWE” realizowany w Galerii APS przez Instytut Edukacji Artystycznej APS, w ramach którego można uczestniczyć w cyklu warsztatów plakatu zatytułowanych „Fobie narodowe”. Inicjatorem przedsięwzięcia jest artysta malarz i grafik, gość zagraniczny IEA, profesor wizytujący Bruno Koper, zaś projektem objęci są profesorowie i studenci uczelni z Czech, Francji, Słowenii oraz Polski. Tak intrygujący tytuł tego projektu jest pretekstem do pobudzenia refleksji i graficznej interpretacji celów, obaw i niepokojów, które nurtują młodych twórców.

- WYSTAWA w APS poświęcona MARII GRZEGORZEWSKIEJ I JANUSZOWI KORCZAKOWI została dopełniona w dn. 24 maja Ogólnopolską Konferencją Naukową .

- WIELKI PIKNIK RODZINNY – DZIEŃ MATKI, który będzie ostatnim już dniem Obchodów 90-lecia APS a odbędzie się na warszawskich Jelonkach. Impreza rozpocznie się w godzinach porannych i potrwa do późnych godzin wieczornych. W trakcie pikniku będzie miał miejsce Ogólnopolski Przegląd Kapel Studenckich Wysypisko 2012, Teatr Studentów APS wystawi Bajkę Muzyczną. Tego dnia zorganizowany będzie również Zjazd Absolwentów APS. w związku z tym, ze tego dnia świętujemy Dzień Matki, to zostały przygotowane atrakcje dla całych rodzin. Intencją organizatorów jest bowiem zachęcenie do udziału w imprezie nie tylko studentów, absolwentów i pracowników APS, ale także mieszkańców Warszawy. W trakcie pikniku można będzie uzyskać porady dotyczące wychowania dzieci, najmłodsi będą mogli przygotować prezenty dla swoich matek z okazji ich święta. Wystawione zostaną namioty, w których każdy znajdzie coś dla siebie.

Nic dziwnego, że do Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej ściągają na studia z całego kraju , a w ostatnich latach także z innych państw, kolejne pokolenia kandydatów do pracy nie tylko z osobami niepełnosprawnymi. Ogromnym zainteresowaniem cieszą się tu studia doktoranckie na Wydziale Nauk Pedagogicznych, gdyż pasjonaci badań naukowych i osobistego rozwoju mogą odnaleźć w tej Uczelni swoich mistrzów, by pod ich kierunkiem realizować ważne poznawczo i społecznie projekty naukowo-badawcze.